Ödev yapmak mı? Ders çalışmak mı?

   "Öğretmenim bugün ödev vermedi. Bugün ödevim yok." cümlelerini çocuğunuzdan mutlaka duymuşsunuzdur. Okuldan gelir gelmez çantasını atar bir köşeye; ya bilgisayar başına ya da sokağa oyun oynamaya...Ders çalışmanın ödev yapmaktan farkını henüz öğrenmediğinden o günü boşa geçirmek için çoktan hazırdır. Peki gerçekten öyle mi olmalı? Böyle bir durumda ne yapmalısınız? Nasıl davranmalısınız? Neler yaparsanız çocuğunuzu ders çalışmak üzere masaya oturtabilirsiniz? Bütün bu sorulara cevap verebilmek için ilk olarak ödev yapmak ile ders çalışmak arasındaki farkı göz önüne almanız gerekir.
   Bir öğretmen bir sınıftaki bütün öğrencilere eşit mesafededir. Bir konuya ait kazanımlar bütün öğrencilere eşit düzeyde kazandırılır. Ancak fark yaratabilen öğrenciler öğretmeninin verdikleriyle yetinmeyip kendine ekstralar katabilen öğrencilerdir. Eğer böyle olmasaydı öğrenciler arasında düzey farkı oluşmazdı. İşte tam da bu noktada ders çalışmanın önemi çıkar karşımıza.
   Özellikle ilköğretim 1. kademede ödev uygulaması yaygındır. Öğretmen verdiği kazanımlarla ilgili takviye çalışmaları ve bazen de çalışma kitabı etkinliklerini(okulda tamamlanamadığında) evde tamamlanmak üzere ödev olarak verir. Ancak bazı konular çıkar ki karşımıza ödev vermek mümkün veya gerekli olmayabilir. İşte böyle günleri öğrenciler boş gün olarak geçirmeye hazırdırlar. Okula çantasının fermuarını dahi açmadan geri dönmek isterler. Kendi sınıfımda ilk başlarda çokça karşılaştım. Ödev vermediğim zamanlarda kitap dahi okumak istemeyen öğrencilerim oldu. Okuma alışkanlığı kazandırmanın yollarını anlattığım yazımda da vurguladım: Özellikle kitap okumayı ödev olarak vermem. Çünkü kitap okuma yönünde hatırlatmalar yapmadığım günlerde öğrencilerim "Öğretmenim oku demedi." bahanesini sığınarak tek kelime okumadığı günler oldu. Bu durum hele ki ilköğretimin 1. kademesinde çok büyük risk demek.
   Çocuğunuza ders çalışmanın bütünsel bir faaliyet olduğunu, ödev yapmanın ders çalışma basamaklarından birisi olduğunu, ödev verilmediyse bile yapması gereken şeyler olduğunu öğretmelisiniz.
   Peki nedir ders çalışma basamakları?

   1- Konuların Tekrarı: Ders çalışacağı dersle ilgili o gün hangi etkinlikleri yaptılarsa o etkinlik ve çalışmaları tekrar gözden geçirmesini isteyin. İster defterde, isterse kitapta olsun çözülen örnekler, yapılan etkinlik ve çalışmalara tekrar bakmasını sağlayarak anlamadığı herhangi bir nokta olup olmadığını bulmasını sağlayın. Böylelikle o konuyla ilgili verilen bir ödev olup olmadığını hatırlayarak bir sonraki aşamaya geçişini kolaylaştıracaksınız. Bu sayede ödev unutma alışkanlığını da söndürmüş olacaksınız.

   2- Ödev Yapma: O gün okulda verilen kazanımlarla ilgili etkinlikleri, çalışmaları tekrar gözden geçiren bir öğrenci verilmiş olan ödevi hatırlayacak ve ödev yapmaya geçecektir. Kendi sınıfımda ödev defteri gibi bir uygulama hiç yaptırmadım. Kitap sayfalarını da asla katlatmam. Sadece o gün işlenen konulara evde tekrar göz atmalarını isterim. Bu sayede ödev konusunda yaşadığım problemleri çoktan aştık.

   3- Ertesi Güne Hazırlık: Okul müfredatı sene başında hazırlanan yıllık planlara göre ilerler. Bir konunun arkasından hangi konunun geleceği sene başında yapılan planlamalarla belirlenir. Ders ve öğrenci çalışma kitapları da bu planlara göre hazırlanır. Yani o gün okulda işlenen konu tamamlanmışsa bir sonraki konu bellidir. Çocuğunuzu yeni konuya hazırlıklı gönderirseniz-en azından yeni konuyla ilgili metni bir kere okusun-hem konudan haberdar olacak hem de hazırlıklı gittiği için konuyu daha iyi kavrayacaktır. Bu sayede derse katılımı artacak ve özgüven gelişimi sağlamış olacaktır.

   4- Kitap Okuma: Günlük çalışmasını tamamlamış olabilmesi için kitap okuması gerektiğini söyleyin. Bu sayede kitap okumanın bir ödev yapmak olmadığını, ders çalışma basamaklarından birisi olduğunu görecektir. Bu da öğretmeni ödev vermese bile kitap okuyacağı anlamına gelir. Kitap okuma konusunda problem yaşıyorsanız "Okuma Alışkanlığı Kazandırmanın Altın Kuralları"nı anlattığım yazıma göz atabilirsiniz.
   Son Söz: Çocuğunuza mutlaka ders çalışmak ile ödev yapmanın ayrı şeyler olduğunu hissettirin. Yukarıda saydığım ders çalışma basamaklarını sırasıyla ve her gün uygulatın. Ders çalışmak bir davranış biçimi olduğu için göreceksiniz bir süre sonra kendiliğinden uygulamaya başlayacaktır.
   Unutmadan! Günümüz sınav sistemi yüzünden çocuğunuzu mutlaka soru çözümüne yöneltmelisiniz. Öğretmeni ödev olarak çözülmek üzere soru vermese bile "ödev yapma" basamağı içerisinde çocuğunuza soru çözümü yaptırın. Böylelikle öğrendiklerini uygulama yeteneği kazanacak ve sınav başarısı da yükselecektir.